'Robić robotę!' - kierunki możliwych działań

Zdolność społeczności działkowców do współdziałania, którą socjologowie nazywają kapitałem społecznym, jest wartością samą w sobie. Trzeba ją jednak mocniej rozbudzić i umiejętnie rozwijać.

SO PZD organizacją pozarządową z osobowością prawną (art. 65 ustawy o rod)

Dzisiaj okoliczności do wzmożonej aktywności społecznej w rodzinnych ogrodach działkowych są szczególnie obiecujące. Otworzyła się –jak wiemy- kolejna perspektywa finansowa Unii Europejskiej, która mogłaby przynieść Stowarzyszeniu Ogrodowemu PZD jako organizacji pozarządowej (NGO = Non-Govermental Organizations), i co się samo przez się rozumie – także wielu ogrodom jako terenowym jednostkom organizacyjnym tegoż Stowarzyszenia, wsparcie finansowe na podreperowanie, np. infrastruktury.
( por. [link widoczny dla zalogowanych] )

Jest więc praktyczna potrzeba, by usłyszeć już teraz, a nie za 18 czy 12 miesięcy (por. art. 68 i 69 ustawy o rod) na ten temat więcej konkretów. Przecież KR liczy 52 osoby, ma więc kto przekazywać w dół stosowne informacje, ma też kto zająć się nowymi działaniami na rzecz działkowego środowiska, których – co wykazano poniżej – może być wiele.
Teraz tzw. trzeci sektor wzbogaca się o ogromną liczebnie grupę podmiotów uprawnionych do aplikowania o różnego rodzaju środki pomocowe i dostęp do nieznanych wcześniej w ogrodach form zorganizowanej aktywności obywatelskiej mającej na względzie dobro działkowca, a szczególnie seniora.
W polu uwagi działkowców powinna też pozostać ważna sprawa, o której stanowi art. 17 ust. 1a ustawy Prawo o stowarzyszeniach: “Terenowa jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 10 ust. 2, może uzyskać osobowość prawną, jeżeli statut stowarzyszenia to przewiduje.”
(zob. [link widoczny dla zalogowanych] ).
Myślę, że leży to w interesie rod, by taki właśnie status uzyskać. Pamiętać o tym trzeba przygotowując nowy statut SO PZD na najbliższy zjazd organizacji.
Kto wie, czy nie warto jednak już dzisiaj poderwać się na znane skądinąd zawołanie: „Robotę trzeba robić!“, którym skutecznie motywuje do pracy swój zespół, np. rewelacyjny Prezydent rozwijającego się Rzeszowa Tadeusz Ferenc.

Uwalnianie inicjatywy lokalnej

Chcąc wygrać przyszłość ogrodów jako przyjaznych, pięknych i funkcjonalnych miejsc przyrody dla ludzi, nie skansenów, należy ten kapitał społeczny rozwijać i wzmacniać jego potencjał rozwojowy poprzez uwalnianie inicjatywy lokalnej.
Wzmocnią ją i zainspirują kreatywnością nowoczesne szkolenia wolontariuszy budujące nowe formy komunikacji społecznej oraz innowcyjną kulturę zarządzania ogrodami (więcej na ten temat czytaj... http://www.barcinek.fora.pl/szkolenia-wolontariuszy-z-ogrodu,102/nowa-kultura-zarzadzania-ogrod-wymaga-edukacyjnego-wsparcia,1010.html ), a także przeprofilowanie nowego periodyku „Zielona Rzeczpospolita“, którego łamy powinny być wypełniane także tekstami dziennikarzy obywatelskich jako współredaktorów i autorów, tak by milionowa społeczność działkowców zaczęła mówić własnym głosem, który miałby realną możliwość bycia słyszanym. Więcej na ten temat czytaj... http://www.barcinek.fora.pl/komisja-ds-mediow,90/propozycje-zmian-organizacyjnych-dla-czasopisma-zrz,1016.html

Kierunki nowych działań wyłaniane w debatach

Ten zarysowany nowy kierunek prac powinien być realizowany równolegle do prowadzonego wdrażania ustawy z 13 grudnia 2013 roku. Bez wątpienia ważnego dla przyszłości organizacji, ale przecież nie aż tak, by absorbował w całości uwagę i siły jego realizatorów. Należy ją rozdzielić także na dalsze kierunkowe kwestie.
Można założyć, iż jest teraz właściwy czas, by OZ PZD rozpoczął serię cyklicznych debat partycypacyjnych poświęconych wyłącznie analizie nowych możliwości, czyniących organizację bardziej atrakcyjną dla działkowców. Można to nazwać wzmacnianiem „siły perswazji“ organizacji. Więcej na ten temat czytaj... http://www.barcinek.fora.pl/nadchodzi-czas-zmian,98/wzmocnic-sile-perswazji-organizacji,893.html

Wybory w SO PZD

Stosunkowo bliska perspektywa (za rok/półtora) wyborów do ciał kolegialnych i na funkcję prezesa SO PZD skłania do rozpoczęcia dyskusji na temat kandydatów.
Kontrkandydaci prezesa PZD na tę funkcję w najbliższych wyborach nie powinni być wciąż „ukrytym potencjałem“ społeczności działkowców. Musi być czas, by poznać ich działalność i poglądy na przyszłość ogrodnictwa działkowego w kraju, zwłaszcza w kontekście nowej transzy środków europejskich dla Polski. Skupianie w stu procentach uwagi na bieżących sprawach organizacyjnych, to przesypianie okazji, która może spowodować osunięcie się ogrodnictwa w najbliższych sześciu latach w Polskę B.

Ujawnione patologie ogrodnictwa działkowego wydały niespodziewany i nieupragniony dla swych „twórców“ owoc – mocne nadwątlenie idei ogrodów przez jej podmianę na osiedla mieszkalne. Korzystając z terminologii astronomów można powiedzieć o takim ogrodzie, to „czarny karzeł“, czyli gwiazda, która przestała świecić.

Potrzebny jest teraz w ogrodowej rzeczywistości nowy duch i promotor odnowy samorządności, który przywróci jej autorytet, zaufanie, otwartość, poprawi wizerunek i zrzuci ciążący jej kompleks winy za błędy, głównie za patologię ogrodów-osiedli mieszkalnych. Bez tego schyłek ogrodowej samorządności pogłębi się...

Nie należy też lekceważyć oburzenia werbalnego i krytyki za nieudolność w niektórych sprawach dotychczasowego aparatu PZD, widocznej wyraziściej na tle operatywności w obronie ustawy. Lekkomyślnością może też okazać się niedocenienie trwałości fali oburzenia; społeczna demencja nie wchodzi tu w rachubę.
W tej chwili kontynuacja dotychczasowej rzeczywistości z drobnymi korektami nie wystarczy.

Kluczem do naprawy nie jest wcale jakiś specjalny program, gdyż jak wszyscy już wiemy – programy służą bardziej budowaniu emocji, niż spełnianiu konkretnych oczekiwań i na ogół programu nikt jeszcze nie zrealizował.
PZD jest wciąż silną kadrowo organizacją, czego dowiodła ubiegłoroczna jesień. Zmian wymaga raczej metodyka funkcjonowania organizacji, a nie sama organizacja, której nie należy niszczyć. Do tego potrzebny jest właśnie nowy lider.
Ale czy środowisko działkowców zdobędzie się na taką zmianę, czy dojrzało do niej?

Miejsce działkowców w polityce senioralnej państwa

Ogrody działkowe z racji struktury wieku użytkowników (60 proc. to emeryci i renciści, a na pewno seniorzy 50+, czyli w kraju około 600 tys. ludzi) powinny znaleźć swoje znaczące miejsce we wdrażanej właśnie długofalowej polityce senioralnej państwa. Mimo, że działania służące zaangażowaniu seniorów nie są w Polsce nowe, to w ogrodach wiedza o nich jest prawie żadna.
Zatem, czy nie należałoby poświęcić więcej uwagi „Rządowemu Programowi na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020“ przyjętego w minionym roku do realizacji przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej?
Są w tym programie moduły zadań w obszarze aktywnego i zdrowego starzenia się, a eksperci wymyślają sposoby realizacji tego zadanie, podczas gdy praca na działce jest wręcz idealnym rozwiązaniem. Nasuwa się jednak pytanie, czy nie przydałoby się wsparcie medyczne tak licznej grupie aktywnych seniorów w ogrodach działkowych? Więcej czytaj na stronie MPiPS... [link widoczny dla zalogowanych]
Nie jest to zresztą jedyny program, w który mogłaby się włączyć organizacja wraz z siecią swych ogrodów. A oto kolejne przykłady programów typu „Aktywnego i zdrowego starzenia się“:

1. „Europejskie partnerstwo na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu“
Więcej... [link widoczny dla zalogowanych]
„Na czym polega partnerstwo?
Na współpracy między Komisją Europejską a krajami, regionami, przemysłem, pracownikami opieki zdrowotnej i społecznej oraz organizacjami reprezentującymi osoby starsze...“. Właśnie tak jak to ma miejsce w ogrodach.

2. Fundacja na rzecz Zdrowego Starzenia się:
[link widoczny dla zalogowanych]
Tu warto zwrócić uwagę na, m.in.: I Kongres Zdrowego Starzenia (Warszawa, 30-31 stycznia 2014).
„Celem organizowanego przez „Fundację na rzecz Zdrowego Starzenia się” Kongresu jest uzgodnienie celów, najważniejszych wyzwań oraz działań koniecznych dla wdrożenia długofalowej polityki senioralnej.“ Czy uczestniczyli w nim może przedstawiciele PZD?
[link widoczny dla zalogowanych]

3. Koalicja na rzecz Zdrowego Starzenia się: [link widoczny dla zalogowanych]
„...już dziś rozpoczynamy działania rozwijające ideę Aktywnej i Zdrowej Starości (Active and Healthy Ageing), która staje się obecnie kluczowym obszarem polityki Unii Europejskiej.
Co można zrobić?
Obecna dbałość o utrzymanie zdrowia fizycznego to pierwszy krok na drodze ku zdrowemu starzeniu się, krok, który pomoże pozostać jak najdłużej niezależnym fizycznie. Ogólna aktywność życiowa jest równie ważna jak zachowanie aktywnego umysłu. Może wprowadzić w swoje życie kilka lub wszystkie nawyki zdrowego starzenia się, m.in.: być aktywnym fizycznie.
W ogrodach, w których –jak już powiedziano- ok. 60 procent struktury wieku działkowców stanowią seniorzy 50+, warto więc stworzyć warunki, by świadomie stosować ww zasady, w czym mogą być pomocne prelekcje czy wizyty służby zdrowia w ogrodach, chociaż przez sezon przebywania na działkach, tj. od wiosny do jesieni każdego roku.
Tym powinna zająć się organizacja lub indywidualne stowarzyszenia ogrodowe, jakkolwiek większą siłę przebicia miałaby zapewne organizacja.

Działkowcy w gminnych/miejskich radach seniorów

Od grudnia 2013 r. samorządy w całym kraju mogą powoływać Gminne (Miejskie) Rady Seniorów (dalej: RS). Nie jest to obowiązkowe, ale ustawa do tego zachęca.

RS będą mogły powstawać także przy jednostkach pomocniczych gmin, np. sołectwach, dzielnicach lub osiedlach – musi to jednak zaakceptować gmina.
Funkcje RS zostały poszerzone do: konsultacyjnej, doradczej i inicjatywnej.
Podstawy prawne dla funkcjonowania RS zawiera nowelizacja ustawy o samorządzie z 11 października 2013 r., która weszła w życie 30 listopada 2013 r.

Gminna/Miejska RS będzie mogła powstać z inicjatywy: Rady Gminy lub organu wykonawczego (wójta, burmistrza, prezydenta), a także na wniosek zainteresowanych środowisk (NGO, Uni.Trzeciego Wieku, grup seniorów).

RS ma reprezentować interesy i potrzeby starszych mieszkańców wobec władz samorządowych oraz formułować opinie dotyczące strategicznych i bieżących planów rozwoju gminy. Dlatego powinien to być zespół o cechach „wolontariatu kompetencji”.
Jest to więc platforma także dla przedstawicieli lokalnych społeczności ogrodowych, które w trosce o los czy rozwój swoich działek, jako zdrowego miejsca dla seniorów, mogą czuwać nad sprawami uczestnicząc w RS.
RS to jeden z elementów budowania nowych filarów „polityki senioralnej” państwa na lata 2014 – 2020, którą współtworzył Parlamentarny Zespół ds. Uniwersytetów Trzeciego Wieku (przewodniczący poseł PO Michał Szczerba).

Aktywność UTW jako potencjalny wzór dla SO PZD

Skoro 460 UTW w kraju z ponad 130 tysiącami słuchaczy planuje skorzystać z tej nowej inicjatywy i wejść do RS, to dlaczego prawie 5 tys. ogrodów z milionem działkowców, wśród których 60 proc. to seniorzy 50+ (część to być może słuchacze UTW) miałoby pozostawać z boku?
Czy może to być temat dla organizacji ogrodowej? Myślę, że tak, zresztą sami działkowcy też powinni rozważyć możliwość wykorzystania tego sposobu zatroszczenia się o swoje ogrody pamiętając o tym, że „Traktowanie osób starszych z szacunkiem, to nie jest kwestia dobrej woli ani łaski wobec nich. To konstytucyjny obowiązek” (prof. Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich).

Przyjrzyjmy się na koniec rozważań w tym punkcie metodyce działania UTW, jako pewnemu wzorcowi dla wolontariuszy ROD czy PZD jako organizacji stowarzyszeń ogrodowych.
Zatem, słowo o wybranych kierunkach działania UTW zarekomendowanych przez Ogólnopolską Konferencję UTW, jaka miała miejsce w Sejmie RP 16 grudnia 2013 roku:

„UTW będą promować wśród swoich członków rekomendacje sformułowane w dokumencie pn. ‘Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014-2020’ i włączać je do planów działania swoich UTW”.

I dalej:

„Ogólnopolskie Porozumienie UTW oraz Parlamentarny Zespół ds. UTW włączą się w przygotowania organizacyjne oraz promować będą powołanie w Polsce Obywatelskiego Parlamentu Seniorów – jako krajowego przedstawicielstwa osób starszych.”

Czy wiedząc o takich zamierzeniach działkowcy, w większości osoby starsze, mogą pozostawać tylko obserwatorami toczącego się obok zaangażowanego życia społecznego?
Co jeszcze wynika z zarysowanej perspektywy udziału działkowców w RS? Wydaje się, że budowanie ich roli, autorytetu samej organizacji czy znaczenia ogrodów w środowisku społecznym, efekty zabiegów o kształtowanie postaw obywatelskich wśród użytkowników ogrodów, a także dbałość o równe z innymi traktowanie osób starszych – spoczywa jednak
w rękach samych działkowców.
Niniejszy artykuł jest jedynie podpowiedzią, co mogłoby stanowić przedmiot ewentualnej środowiskowej dyskusji i wypracowanych decyzji, w co i jak się angażować, by praktycznie bardziej wzbogacić pojęcie „pomocniczości” organizacji dla działkowców.

Dla zainteresowanych poznaniem szczegółów, czytaj m.in.…

➢ Starczewski Bartosz Gminne rady seniorów – samorządy przekonają się do nowej instytucji? [online]. [Dostęp: 2014-01-20] [dostępny www] [link widoczny dla zalogowanych]
➢ Deklaracja Końcowa Ogólnopolskiej Konferencji UTW: Uniwersytety Trzeciego Wieku wobec wyzwań polityki senioralnej pod honorowym patronatem Marszałka Sejmu RP. Sejm RP, 16 grudnia 2013 r.

=========
PS
PZD posiada nr KRS: 0000293886. Wpisu dokonano 12 XII 2007 r.
Zob. [link widoczny dla zalogowanych]

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Zet dnia Pią 20:49, 07 Lut 2014, w całości zmieniany 1 raz

Zgadzam się z myślą, by pojawiło się więcej debat społecznych.
Organizacja PZD powinna wykazać większą aktywność w zakresie wystąpień i kontaktów z ludźmi w formie publicznych debat. Im więcej takiej aktywności, nawet na zasadzie prób i błędów, tym większe prawdopodobieństwo, że któryś czynnik zadziała.
Sfera społeczności jest wprawdzie nieprzewidywalna i nie ma gwarancji, że odzyska się nadwyrężoną sympatię i szacunek, ale bezczynność w tym zakresie jest gorsza.

Post został pochwalony 0 razy